Dylatacje w posadzkach przemysłowych

 

Projektanci oraz wykonawcy posadzek przemysłowych mogą zaproponować swoim klientom dwa podstawowe rozwiązania konstrukcyjne: posadzkę spoinową (tzw. nacinaną) oraz bezspoinową (pozbawioną nacięć skurczowych). Posadzki z nacięciami skurczowymi projektowane są głównie w miejscach o stosunkowo niskim natężeniu ruchu kołowego oraz w miejscach, gdzie nie jest wymagana wysoka estetyka. Często posadzki tego rodzaju projektowane są na halach produkcyjnych ze względu na występowanie licznych dodatkowych elementów pionowych, które przechodzą przez całą grubość posadzki – np. fundamentów, kanałów czy otworów technologicznych. W takim przypadku odpowiedni dobór spoinowej konstrukcji posadzki pozwala na indywidualny plan nacięć pozornych dla płyty, zabezpieczający wszystkie newralgiczne miejsca narażone na powstanie rysy czy to od narożnika słupa, czy od krawędzi kanału. Często też dobór rodzaju konstrukcji posadzki warunkuje kształt hali. W budynkach o skomplikowanej kubaturze, z wieloma różnymi pomieszczeniami, o niejednolitej konstrukcji, projektuje się posadzki nacinane – jako bezpieczniejsze i stwarzające więcej możliwości wykonawczych.

Szczeliny pełne i pozorne

Szczeliny skurczowe dzielimy na dwa rodzaje: pełne i pozorne. Szczeliny pełne mogą zostać wykonane poprzez wstawienie w ułożoną mieszankę betonową falistej wkładki (wykonanej np. z blachy). Jest to jednak rozwiązanie bardziej skomplikowane i droższe od powszechnie stosowanego rozwiązania dylatacji skurczowych pozornych, tworzonych poprzez wykonanie nacięcia skurczowego po ok. 12–48 godzinach od momentu wykonania posadzki. Dylatacje pozorne wykonywane są na głębokość ok. 1/4–1/3 wysokości płyty w celu uwolnienia naprężeń rozciągających (w odpowiednim czasie po ułożeniu mieszanki betonowej zależnie od szybkości wiązania). Płyta poniżej miejsca nacięcia sama się dylatuje. Pierwotna szerokość spoiny to ok. 3–5 mm zaraz po nacięciu. Dylatacje te nieznacznie kurczą się i rozszerzają w zależności od panującej w hali temperatury – zachodzi tu zjawisko kurczenia i rozszerzalności betonu. Szczeliny te są finalnie wypełniane przy zastosowaniu sznura PE, gruntu oraz elastycznej masy dylatacyjnej. Firmy produkujące materiały do wykończenia posadzek oferują pełne systemy gotowe do zastosowania.

Tab. 1. Właściwości mas dylatacyjnych różnych firm

Nazwa producenta	Formatiq Polska sp. z o.o.	CemCom Polska sp. z o.o.	Sika Poland sp. z o.o.
Nazwa masy dylatacyjnej	ForFlex PU 50	CemCom KIT S50	Sikaflex PRO-3
Średnie zużycie wg karty  producenta dla spoiny  o szerokości ok. 10 mm	Kartusz (600 ml) na 6 m.b.	–	Kartusz (600 ml) na 6 m.b.
Typ produktu	Kartusz (600 ml) na 6 m.b.	Materiał na bazie poliuretanu	Kartusz (600 ml) na 6 m.b.
Gęstość	Ok. 1,7 g/ml	1,35 ± 0,05 g/cm3	1,35 kg/dm3
Wydłużenie przy zerwaniu	> 600%	> 600% (po 28 dniach  w 25ºC i wilgotności  względnej wynoszącej 55%)	> 600% (przy temperaturze 25ºC i wilgotności względnej wynoszącej 50%)
Twardość Shore’a	50	Ok. 45 (po 28 dniach w 25ºC i wilgotności względnej wynoszącej 55%)	Ok. 37 (przy temperaturze 25ºC i wilgotności względnej wynoszącej 50%)
Czas obróbki	Ok. 10 min (przy 23ºC i wilgotności względnej wynoszącej 55%)	–	Ok. 55 min (przy 25ºC i wilgotności względnej wynoszącej 50%)
Czas twardnienia	3–4 mm/dobę (przy temperaturze 23ºC i wilgotności względnej wynoszącej 55%)	Ok. 3 mm/dobę (przy temperaturze 25ºC i wilgotności względnej wynoszącej 55%)	Czas naskurkowania: ok. 60 minut od aplikacji (przy 25ºC i wilgotności względnej wynoszącej 50%)
Dopuszczalna szerokość spoiny	Od 4 do 20 mm	Od 5 do 30 mm	Od 10 do 35 mm
Nazwa gruntu	ForPrime PU	CemCom Primer PU	Sika Primer-3 N
Średnie zużycie wg karty producenta	0,15–0,3 kg/m2	Ok. 1 dm3/5 m2	Ok. 1 dm3/5 m2
Baza chemiczna	Roztwór żywicy poliuretanowej	Roztwór żywicy poliuretanowej	Roztwór żywicy epoksydowej
Czas wysychania	≤ 100minut	–	Minimum 30 minut, maksimum  8 godzin
Lepkość	15 ±2 s  (czas wypływu, kubek Forda śr. 4 mm) przy temperaturze 23ºC	Ok. 110 mPas (przy temperaturze 25ºC i wilgotności względnej wynoszącej 55%)	10 mPas

Tab. 2. Podstawowe elementy standardowego elementu szalunkowego (na przykładzie profilu dylatacyjnego typu EPD 3000+ DP8, producent: PTH Autopol Krzysztof Olszewski)

Materiał		Wymiary [mm]	Funkcja
S235JR	Płaskownik ciągniony  na zimno	10 x 40 x 3000	Ochrona posadzki przed wykruszaniem w miejscu styku dylatacji  z betonem, wysoka prostoliniowość płaskownika (klasa h11) wspomaga  wykonanie płaskiej i równej posadzki
B500SP	Pręt zbrojeniowy	φ 10	Spawane do płaskowników, trwale utrzymują ich prawidłowe ustawienie  względem posadzki
DC01	Blacha zimnowalcowana	2	Baza mocowania dybli, pełni funkcję szalunku traconego podczas  wylewania posadzki
S235JRG	Blacha gorącowalcowana	8 Rozstaw: 600	Przenoszenie obciążeń poprzecznych do złącza – zminimalizowanie efektu  klawiszowania płyt po otwarciu złącza powstałego w wyniku skurczu betonu, możliwy jest równoległy ruch suwliwy rozdzielonych płyt posadzki względem siebie: bądź prostopadle do osi złącza, bądź równolegle do osi złącza
DC01	Blacha zimnowalcowana	1
Elementy złączne
Śruba		M8	Umożliwia zerwanie połączenia dwóch płaskowników podczas skurczu betonu i otwarcie złącza profilu dylatacyjnego EPD 3000+
Podkładka płaska		M8	–
Podkładka sprężysta		M8	–
Nakrętka sześciokątna		M8	–
Nakrętka motylkowa		M8	Przyspiesza montaż modułów EPD 3000+ podczas instalacji na budowie
Kołek sprężysty		φ 10	Utrzymuje płaskowniki względem siebie na tym samym poziomie

Tab. 3. Rodzaje profili dylatacyjnych

Profil dylatacyjny	KS TD – 170+	Alpha Joint 4010
Producent	Damech Konstrukcje Stalowe sp. z o.o.	RCR Flooring Products Limited
Opis producenta	Profil jest stosowany jako stalowy szalunek tracony  do ochrony szczelin dylatacyjnych w posadzkach  betonowych przeznaczonych do dużych obciążeń  z możliwością płynnej regulacji wysokości podczas  montażu od 15 do 25 cm. Opcjonalnie jest wyposażony w barierę przepływową. Przeznaczony do posadzek  ciętych, bezspoinowych, zbrojnych siatką i włóknami stalowymi. Chroni szczeliny dylatacyjne przed  uszkodzeniami w halach o intensywnej eksploatacji  i dużym natężeniu ruchu pojazdów osobowych,  ciężarowych oraz wózków widłowych wyposażonych  we wszystkie typy ogumienia. Zastosowanie dybli  stwarza możliwość szczególnie dużego otwarcia się dylatacji	Dylatacje AlphaJoint stosuje się do betonowych posadzek przemysłowych narażonych na duże obciążenia, głównie  w posadzkach bezspoinowych, ale mogą być również stosowane do posadzek ciętych. Beton może być zbrojony włóknami stalowymi, prętami lub siatką. Zapewniają one swobodny ruch poziomy sąsiednich płyt podczas skurczu betonu, eliminując tym samym ryzyko spękania posad...